Wat moet ik doen als ik een compliment krijg?

08 juli 2020

Herken je dat? Iemand geeft je een compliment en je weet eigenlijk niet hoe je moet reageren. Je voelt je ongemakkelijk en begint te blozen. Wat kun je het beste doen als je een compliment krijgt? Gz-psycholoog Aukelien van Abbema geeft advies.

Een tijdje geleden zei iemand tegen mij: “Als je een compliment geeft, geef je een oordeel over de ander, dus dat kun je beter niet doen.” Ik denk nog steeds na over die opmerking, omdat ik nog steeds niet weet of ik het ermee eens ben. Zelf geef ik heel makkelijk complimenten. En ja, dat zijn in zekere zin beoordelingen. Maar ten goede, toch? Ik vind het fijn om op te merken wat er goed gaat, wat mooi is, leuk of grappig. En dat benoem ik graag. Maar complimenten geven, is natuurlijk nog wat anders dan complimenten ontvangen.

“Het is zaliger te geven dan te ontvangen”, luidt het spreekwoord. Een compliment ontvangen, is voor veel mensen lastig. Je vraag wekt de indruk dat er een goede en een verkeerde manier is om te reageren. Waarschijnlijk zegt dat iets over hoe jij naar jezelf kijkt. Meestal vinden mensen met een negatief zelfbeeld
het lastig om complimenten goed in ontvangst te nemen. Iemand die graag anderen helpt en daar ook goed in is, doet dat vaak het liefst een beetje ongezien. Als een ander dan zegt: “Wat fijn dat je helpt.” Of: “Wat doe je dat knap”, dan volgt er vaak een stilte in
plaats van een enthousiast: “Nou hè! Dat vind ik nou ook.” Iemand die heel goed kan schilderen en daar een compliment over krijgt, zal meteen roepen: “Ja, maar daar zit een foutje. Kijk! Daar schoot ik uit met mijn penseel.” Iemand die bijvoorbeeld onzeker is over haar uiterlijk en een compliment krijgt over haar jurk, zal zeggen: “Oh, dat was gewoon een uitverkoopje, hoor.” Of: “Die jurk heb ik al heel lang.”

Daarmee doe je het compliment een beetje teniet. Sterker nog, je zegt eigenlijk dat de complimentgever er naast zit. Dat bedoel je natuurlijk niet, maar zo kan het wel over komen. Kennelijk heeft de complimentgever niet in de gaten dat de jurk al een beetje verwassen is, of niet van heel goede kwaliteit.

Dat bedoel je natuurlijk niet. Je bent waarschijnlijk een beetje verlegen door het compliment. Je wilt het ongemakkelijke gevoel afwimpelen door jezelf een beetje onderuit te halen. Helaas is dat heel normaal gedrag. Veel mensen hebben die neiging. Soms doen we dat niet eens uit onzekerheid, maar meer uit gewoonte of zelfs vanuit opvoeding. Je mag toch zeker niet ijdel zijn? Dan kun je maar beter je niet laten voorstaan op je goede smaak of je talenten. Zelfs niet als een ander je er om prijst.

En toch… Misschien mag het ook wel. Misschien ben jij inderdaad heel goed in anderen helpen. Of kun je
iets moois maken of heb je gewoon een heel goede smaak. En dan mag je complimenten daarover beamen in plaats van wegwuiven. Er is geen goed of fout, maar wel een methode die beter werkt. Een reactie die je jezelf kunt aanleren is: “Bedankt, ik neem dat graag van je aan.” Met een grote glimlach. Oefen het een paar keer hardop voor de spiegel. Eerst voelt het ongemakkelijk, maar na verloop van tijd krijg je dat best uit je mond. Dat compliment is namelijk een soort cadeautje van de ander. Een cadeautje gooi je toch ook niet in de prullenbak?

Het mooie van die reactie is dat je het compliment of de opmerking je eigen maakt. Het wordt daarmee van
jezelf. “Wat zie je er leuk uit vandaag.” “Bedankt! (Dat neem ik graag van je aan).” Daarmee zeg je: “Inderdaad,
dat vind ik ook.” Of: “Nu je het zegt, je hebt gelijk!” Je eigent het je toe. En met een beetje mazzel verbetert
het ook nog je zelfbeeld. Je gaat er een beetje van glunderen. Inderdaad zeg, dat kan ik goed! Kijk nou
hoe geweldig dat schilderij is geworden!

Andersom geeft dat je trouwens ook een goede reactie op kritiek: “Wat heb je dat stom aangepakt zeg!” “De taak die jij kreeg, vind ik helemaal niks voor jou.” “Die blouse maakt je dik.” Bij zulke opmerkingen mag je dan net zo rustig zeggen: “Nee, dank je, dat neem ik niet van je aan.” En met het feit dat jij dat niet aanneemt, staat die ander met ’een ongewenst cadeau’ in z’n handen. Dan heb jij de regie en er dus geen last van. En dat voelt wel zo prettig.

Deze blog verscheen eerder in aangepaste vorm als artikel in Eleoscript.

Reacties

Laat een reactie achter

Wil je graag reageren op dit verhaal. Heb jij er iets aan gehad? Of wil je gewoon iets met ons delen? Laat dan een reactie achter.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Gerelateerde blogposts

Meer blogposts
  • Herken je dat? Iemand geeft je een compliment en je weet eigenlijk niet hoe je moet reageren. Je voelt je ongemakkelijk en begint te blozen. Wat kun j…