“Het was vreselijk zwaar en doodeng, maar het hielp!”

Acht jaar geleden kwam na een zware zwangerschap het zoontje van Aukje ter wereld. “De bevalling ging helemaal mis. Mijn hartslag viel weg en mijn zoon Daniël moest per direct gehaald worden, omdat ook hij geen hartslag meer had. Wonder boven wonder overleefden we het allebei. Daarna ging het lichamelijk heel slecht met mij. Door het vele bloedverlies was ik zwak. Ik kon Daniël nauwelijks optillen. Hij was ook verzwakt en sliep de eerste vijf maanden zo’n vijf kwartier per 24 uur. Mijn partner deed niet veel en mijn familie kon niet helpen, want mijn vader lag op sterven. Ik stond er alleen voor. Diverse keren vroeg ik om hulp bij de kraamzorg, de huisarts, het consultatiebureau en de verloskundige, maar ik werd met een kluitje in het riet gestuurd. Mijn familie moest maar helpen, en dat ging dus niet.”

Balkon

Weken na de bevalling had Aukje nog last van complicaties, zoals een zeer been door het vele bloedverlies. “Toen ik na zes weken op controle moest bij de gynaecoloog bleek dat de placenta er nog in zat en dat ik daardoor nog bloed verloor. Ook vertelde hij dat ik tijdens de bevalling een tijdje geen zuurstof had, en dat ik moest afwachten of dat gevolgen zou hebben”, legt ze uit. “Na dat bezoekje stortte ik ook geestelijk in. Ik zocht direct contact met de huisarts. Die zei dat ik een oxazepammetje moest nemen. Dat hielp natuurlijk niet. Bij diverse instanties schreeuwde ik om hulp, maar kreeg die niet. Toen kreeg ik een paniekaanval die drie weken duurde. Al die tijd sliep ik niet. Uiteindelijk stond ik op m’n balkon … Ik wilde wel, maar ik kon niet meer. Schijnbaar was ik het niet waard om geholpen te worden. Zelf zag ik het niet meer zitten, maar m’n zoontje was m’n drijfveer. Toen kwam ik op het idee om de gynaecoloog te bellen. Die wist wat er bij de bevalling was gebeurd en hij zou me misschien begrijpen. Dat was ook zo. Binnen tien minuten had ik een afspraak bij de psychiater.”

Tandarts

Aukje kreeg medicatie en er volgden gesprekken. “Daar had ik veel aan. Zonder hulp voelde elke minuut voor mij als één minuut hel. Ik voelde me zo beroerd, dat zelfs minuten niet te doen waren. Ik telde de secondes. De psychiater begreep mij en sleurde me er doorheen.” Na ongeveer een jaar – waarin ook haar vader overleed – krabbelt Aukje weer wat op. “Langzaam kreeg ik alles weer op de rit. Ik ging weer werken en zorgde voor mijn
zoontje. Ook gingen mijn partner en ik uit elkaar. Toen Daniël bijna vier was, moest ik naar de tandarts. De behandeling mislukte en twee dagen later kreeg ik paniekaanvallen. Dat verbaasde me en ik ging naar de huisarts. Die constateerde dat ik PTSS had.”

PTSS is een angststoornis die ontstaat na één of meerdere ingrijpende gebeurtenissen. “Ik kon totaal geen prikkels verdragen, raakte in paniek door triggers of ging erdoor dissociëren. Die triggers konden van alles zijn, zoals een ziekenhuisbezoek of een filmpje van iemand op een balkon. Daarnaast had ik zo’n twintig nachtmerries per nacht. Die gingen altijd over oorlogsgebieden, waarin ik achtervolgd of vermoord werd. Ze waren heel realistisch en ik rustte er niet van uit. De volgende dag was ik vaak helemaal kapot. Ik durfde amper meer te gaan slapen.”

Schilletje voor schilletje

Aukje legt uit hoe PTSS bij haar is ontstaan. “Alle heftige gebeurtenissen rondom de zwangerschap had ik niet verwerkt. Ik had opnieuw hulp nodig en ik kreeg EMDR. Tijdens die therapie moest ik terugdenken aan een plaatje of gebeurtenis. Ondertussen hoorde ik een piepje of moest ik een lampje volgen, waardoor m’n werkgeheugen werd ingeschakeld. Op die manier leerde ik om aan nare gebeurtenissen terug te denken zonder in paniek te raken. Schilletje voor schilletje kwamen we uiteindelijk bij het probleem waar het echt om ging.
Dat had ik diep weggestopt. Normaal plaatsen je hersenen heftige gebeurtenissen in het vakje van ‘verwerken’, maar als er te veel gebeurt, wordt het direct weggezet en niet verwerkt. Via EMDR ging ik er alsnog mee aan de slag.” Het is makkelijk uitgelegd, maar de behandeling ondergaan, ging niet zo makkelijk. “Het was vreselijk zwaar en doodeng. Maar ik wilde het niet uit de weg gaan, anders zou ik er nooit vanaf komen.”

Energieniveau

Tijdens de behandeling leerde Aukje ook waardoor ze getriggerd werd en hoe dat kwam. “Je krijgt inzicht in hoe je hersenen functioneren en daardoor wordt alles minder eng. Inmiddels heb ik nooit meer flashbacks, dissociaties of paniekaanvallen. Wel heb ik nog nachtmerries, maar minder dan eerst. Het gaat veel beter, al is m’n energieniveau nog niet maximaal. Hopelijk gaat dat nog vooruit.”

Ondanks alle strijd leverde de donkere periode Aukje ook iets op. “Ik ben christelijk opgevoed, maar raakte teleurgesteld in de christenen om mij heen. Ik wilde er niets meer mee te maken hebben. Toen ik hoorde dat ik PTSS had, ging ik op zoek naar een pleeggezin voor mijn zoontje. Dat lukte via een vriendin van vroeger die wat kon regelen via haar kerk. Via dat pleeggezin maakte ik opnieuw kennis met God en leerde ik dat het ook op een heel andere manier kon. Ik besloot de Alphacursus te volgen. Ik wist niet hoe mijn situatie verder zou
verlopen, maar het geloof in God gaf me rust en het vertrouwen dat het goed zou komen. Ik ben nu blijer dan ooit met de persoon die ik nu ben. Ik ben veel rijker aan kennis en ik wil daarmee anderen helpen, zodat ik alle ellende kan omzetten in iets positiefs.”

‘Ik help je’

Aukje vertelt hoe ze op het idee kwam om anderen te gaan helpen. “Op een gegeven moment kwam ik bij EMDR aan bij het ergste plaatje. Ik noem het ‘de balkonscène’. Mijn behandelaar zei dat ik daar flink last van zou krijgen, maar ik wilde het toch. Toen ik na afloop naar buiten liep, werd ik door een ambulancebroeder aan mijn arm weggetrokken. Vlak boven me stond iemand die naar beneden wilde springen. Mijn eerste gedachte was dat ik naar diegene toe wilde, omdat ik weet hoe het voelt. Maar er waren professionals die hulp boden en ik besloot naar huis te gaan. Toen wist ik dat ik hier iets mee wilde doen. In mijn moeilijkste tijd was er
nooit iemand die mij vastpakte en zei: ‘Kom maar, ik help je.’ Dat wil ik anderen wel bieden.”

Dat doet Aukje inmiddels bij Eleos. “Samen met een andere ervaringsdeskundige leid ik nu herstelgroepen. Daarin heeft iedereen zijn eigen verhaal. We hebben het vooral over praktische dingen: Waar loop je tegenaan? Heeft een ander dat ook?” Enthousiast vervolgt ze: “Als je weet dat anderen hetzelfde doormaken, is het minder eng. Die er- en herkenning is heel belangrijk.”

Dit artikel is eerder verschenen in Eleoscript en is geschreven door Corina Schipaanboord. De foto’s zijn gemaakt door Huibert van Rossum.