“Een bijzondere tijd waarin ik veel leerde” – Marius over zijn depressie en herstel

19 februari 2020

“Je komt alleen verder als je jezelf openstelt”, ontdekte Marius van der Valk (52). Door de nasleep van een auto-ongeluk op 18-jarige leeftijd kan hij niet werken. Mede daardoor raakte hij depressief. “Ik zocht hulp bij Eleos. Er volgde een waardevolle tijd waarin ik veel leerde.” Inmiddels is Marius groepsleider voor herstelgroepen bij Eleos. “Ik vind het heel mooi om me als ervaringsdeskundige in te zetten voor anderen.”

Marius is getrouwd en heeft geen kinderen. In 1985 kreeg hij een auto-ongeluk. “In het ziekenhuis vertelden ze me dat ik in een rolstoel terecht zou komen. Dat gebeurde gelukkig niet. Na een paar jaar revalideren, kreeg ik in 1990 een baan. Maar na zeven jaar kreeg ik veel last van mijn knie en kniebanden. Ik moest geopereerd worden. Sinds het ongeluk ben ik inmiddels elf keer geopereerd. Steeds krabbelde ik op en had ik vervolgens weer met iets anders te maken. Naast wat kleine baantjes kon ik nooit echt aan het werk en ontvang daarom al jaren een WIA-uitkering. Daarnaast maakte ik veel mee in mijn jeugd en waren er heftige gebeurtenissen in de familie. De huisarts  adviseerde me om hulp te zoeken om alles een plekje te geven.”

Man moet sterk zijn

Zo kwam Marius terecht bij Eleos. “Ik kreeg daar hulp van een psycholoog. Na ongeveer een jaar stortte ik lichamelijk helemaal in. Een vriend zei tegen mij dat ik maar eens moest gaan werken. Dat was de druppel die de emmer liet overlopen. Ik plofte op mijn bed en lag daar te shaken. Ik kreeg een zenuwinzinking. Ik was in die periode al somber en lusteloos, en ik huilde veel. Maar dat toegeven, stelde ik zo lang mogelijk uit. Een vrouw kan wel depressief zijn, maar een man niet, vond ik. Een man wordt geacht sterk te zijn en dat ben je niet als je depressief bent. Na deze gebeurtenis kon ik de volgende dag al terecht bij een psychiater van Eleos. Zij schreef medicatie voor en die hielp. Een opname hoefde gelukkig niet. Het contact was vanaf het begin heel goed. Ik mocht haar altijd bellen en dat was een fijn idee.”

Ondertussen gingen de gesprekken tussen de psycholoog en Marius gewoon door. “Die verliepen heel moeizaam. Ik vertelde wat er in mij leefde. De psycholoog zei dat het net leek alsof ik over een ander praatte. Ik zei tegen hem dat hij vast wilde dat ik hier ging huilen, maar dat ik dat niet zou doen. Ik wilde alleen thuis huilen. De psycholoog hield me een spiegel voor en dat vond ik niet leuk. Maar ik leerde dat je als man ook je emoties mag tonen. Je komt alleen verder als je jezelf echt openstelt.”

Wantrouwend

Ondanks de lastige start verliep het contact met de psycholoog steeds beter. “Nu kijk ik terug op een heel waardevolle periode bij Eleos. Ik leerde hoe ik met bepaalde situaties kan omgaan. Als je depressief bent, is de kans groot dat je vertrouwen in mensen beschadigd is en dat je hierdoor snel wantrouwend bent. Ik kreeg handvatten aangereikt om mij steeds meer te geven aan mensen die liefdevol om mij heen staan. Vaak kan ik die tips nog gebruiken.

Ook kreeg ik EMDR-therapie. Dat was heel heftig. Je leert dingen uit het verleden een plekje te geven, waardoor het niet meer zoveel pijn doet als je ergens aan terugdenkt. Daar had ik veel baat bij.” Toen er een stijgende lijn was, volgde Marius ook groepstherapie. “Je bespreekt dan in groepssessies een aantal thema’s. Je deelt je ervaringen elkaar en daar leerde ik van. Het kan best heftig zijn, want je hoort al het leed van anderen. Ik sta soms te veel open voor mensen met problemen, maar ik leerde hier de zorgen van anderen los te laten. Ik sta voor ze klaar, maar als ik thuiskom, lukt het me om het naast me neer te leggen.”

Put

De donkere periode had ook impact op het geloofsleven van Marius. “Ik mocht ervaren dat de Heere een Bron van troost is. Ik durf nu tegen anderen te zeggen dat een mens niet zo diep in de put kan zitten of er is er Eén Die dieper afdaalde om je op te rapen. Dat is niet goedkoop en je ziet het ook niet meteen als het donker is in je leven. Achteraf kan ik zeggen dat het goed is verdrukt te zijn geweest. Ik kreeg veel steun uit Psalm 130. Daar gaat het niet alleen over ellende, maar ook over verlossing en dankbaarheid. Er waren dagen waarop ik opstandig was en mij afvroeg waarom mij dit moest overkomen. Ook had ik veel strijd rondom Zondag 10 van de Heidelbergse Catechismus, die gaat over de voorzienigheid van God. Toen kreeg ik vanuit een preek veel onderwijs. Ik mocht opnieuw alles weer bij de Heere brengen. Het is een zegen als je mag weten dat Hij van je afweet en je vasthoudt. Ik vind de christelijke achtergrond van Eleos een meerwaarde. Ik kan met gelijkgestemden mijn vragen over het geloof delen. Het maakt dan niet uit of je begeleider evangelisch of reformatorisch is. We mogen elkaar vinden in het Woord.”

Gespreksleider

Ondanks de moeilijkheden kijkt Marius positief terug op de donkere periode in zijn leven. “Ik wil vanuit mijn ervaringen graag anderen helpen. Daarom volgde ik bij Eleos trainingen om groepsleider van herstelgroepen te worden. Als ervaringsdeskundige begeleid ik gespreksgroepen. We behandelen diverse thema’s, zoals lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, emoties en oordelen, genieten van het leven, sociale contacten en dagelijks leven. Ik vind het heel mooi om dit te doen. Iemand van Eleos zei tegen mij dat hij nu een heel andere Marius ziet. Mijn vrouw herkent dat. Wat ik heb geleerd in mijn moeilijke periode kan ik doorgeven aan anderen en hen laten zien dat hoe donker het ook is, er altijd licht is aan het einde van de tunnel. Dat kan nooit zonder het geloof in de Heere God. Psalm 42 en psalm 68 spreken mij aan. ‘Maar de Heer’ zal uitkomst geven’ en: ‘Hij kan en wil en zal in nood, zelfs bij het naad’ren van de dood, volkomen uitkomst geven’. Als gespreksleider kom ik soms ook in lastige situaties. Mensen doen soms huilend hun verhaal. Ik kan echter niet al het leed op mijn schouders nemen. Wel kan ik een luisterend oor bieden en zo de last meedragen. Dat is heel belangrijk. En anderen adviseer ik hun tranen en emoties te laten zien.”

Vroegtijdig aan de bel trekken

Twee jaar geleden voelde Marius de somberheid weer opkomen. “Toen ging ik meteen naar de huisarts. Opnieuw hulpverlening was volgens hem niet nodig, maar hij adviseerde me om wekelijks met een praktijkondersteuner van de huisartsenpost te praten. Elke week vertelde ik daar mijn verhaal. Dat was heerlijk. Het is belangrijk om die sombere gevoelens niet weg te stoppen. Misschien voel je je zwak als je een bekende in vertrouwen neemt. Het kan daarom helpen om erover te spreken met een onbekende. Als iemand ergens mee worstelt, adviseer ik diegene vroegtijdig aan de bel te trekken en hulp te zoeken. Dat kan erger voorkomen.”

Deze blog verscheen eerder als artikel in Eleoscript. De tekst is geschreven door Corina Schipaanboord en de foto is gemaakt door Huibert van Rossum.

Reacties

Laat een reactie achter

Wil je graag reageren op dit verhaal. Heb jij er iets aan gehad? Of wil je gewoon iets met ons delen? Laat dan een reactie achter.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *