‘In mijn spreekkamer staat een speelgoedautootje, dat in iedere behandeling langskomt. Het is een symbolische getuige die mij herinnert aan het belang van systemisch werken. Ik gebruik hem om aan mijn cliënten toe te lichten dat je veranderen met elkaar doet. Wanneer één wiel een andere kant op gaat, of wil, heeft dat gevolgen voor de hele auto. Stagneert deze afstemming, dan wordt de rit ingewikkeld. Er ontstaat ergernis, de wielen piepen en kraken. De rit wordt intensief en je loopt kans op schade.'
Deze auto legt daarmee de kern van systemisch werken aan de dag. Het gaat niet om één persoon. Het geheel is ook hier meer dan de som der delen. Binnen systemisch werken gaat het om de ruimte tussen gezinsleden. Daarbij maak ik bespreekbaar wat het gevolg is van bepaald gedrag op de ander, of op de relatie. Dit stemmen we uiteraard af op onderzoek, diagnostiek of de individuele behandeling.
Bij ouders leeft soms de gedachte dat ze schuldig zijn. Een term als schuld past alleen niet binnen de behandeling. Schuld heeft een juridisch karakter. Ik ga nooit op zoek naar schuld. Ik bespreek graag met ouders wat er aan vooraf ging. Geen enkel gedrag of gevoel staat op zichzelf. Er is altijd een ‘ervoor’.
Zo is het goed om samen met de cliënt, het gezin waarin hij een plek heeft en de ouders in gesprek te gaan. Ouders kunnen hun kinderen geen groter geschenk aanbieden dan een goede relatie. De relatie zal niet perfect zijn. Gelukkig maar. Kinderen leren juist van de wijze waarop hun ouders omgaan met elkaars onhebbelijkheden.
In de praktijk heb ik gemerkt dat het helpend en helend is, om met het gezin en met ouders in gesprek te gaan over patronen, verwachtingen en wanneer je geraakt wordt. De pijn die ook ouders ervaren is een signaal van iets waardevols dat onder druk staat. Ouders willen graag hun gezin op de rit hebben. Wanneer een kind extra zorg vraagt, raakt hen dat. Het is goed om de wrijving die ontstaan kan, te bespreken en door te vragen naar wat er geraakt wordt bij ouders en wat hiervan het gevolg is op de relatie. Wanneer ouders dit van elkaar weten helpt het hen een beter team te vormen. Of, om in de metafoor van de auto af te sluiten, de wielen op elkaar afgestemd te hebben.’
Deze blog is geschreven door Roeland Kaai, systeemtherapeut bij Eleos in Dordrecht.
Laat een reactie achter
Wil je graag reageren op dit verhaal. Heb jij er iets aan gehad? Of wil je gewoon iets met ons delen? Laat dan een reactie achter.